Datum: 19 september 2024

Eerder deze maand is De Rotterdamse Schaal in een consultatieversie gepubliceerd. Het betreft een onderzoeksrapport van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Het doel ervan is om meer eenheid te smeden in het vaststellen van het recht op smartengeld. In deze blog wordt kort aandacht besteed aan dit nieuwe initiatief.

Wat is smartengeld?

Smartengeld is een vorm van schadevergoeding die wordt toegekend voor immateriële schade, zoals pijn, verdriet, en verlies van levensvreugde, veroorzaakt door een ongeval of ander schadelijk voorval. Het doel van smartengeld is om het slachtoffer te compenseren voor deze niet-tastbare schade.

Hoe wordt smartengeld bepaald?

De wet zegt dat smartengeld naar billijkheid wordt bepaald. Maar wat is dat dan?

Dat laat zich niet heel eenvoudig bepalen. De bepaling van smartengeld is complex en hangt af van verschillende factoren, waaronder:

• De ernst van het letsel: Hoe ernstiger het letsel, hoe hoger het smartengeld.
• De duur van het herstel: Langdurig herstel kan leiden tot een hoger bedrag.
• De impact op het dagelijks leven: Als het letsel een grote invloed heeft op het dagelijks functioneren, kan dit het bedrag verhogen.
• Vergelijkbare gevallen: Rechters kijken vaak naar eerdere uitspraken in vergelijkbare zaken om een passend bedrag te bepalen.

Dat is dus al met al niet een eenvoudige rekensom. Per geval kan het recht op smartengeld verschillen, en omdat die genoemde billijkheid best een ruim begrip is, kunnen de meningen erover uiteen lopen.

Waarom De Rotterdamse Schaal?

De opzet van De Rotterdamse Schaal is een systematische indeling van smartengeldbedragen op basis van de ernst van het letsel en andere relevante factoren. De achtergrond ervan is onder meer de wijze waarop in het buitenland soms wel op systematische wijze het recht op smartengeld bepaald wordt.

De schaal biedt een bepaalde ordening van smartengeldbedragen voor verschillende typen letsel. Die ordening is met name opgebouwd aan de hand van ernst. Verder wordt voor elk type letsel een bepaalde bandbreedte in bedragen gegeven.

Wanneer wordt De Rotterdamse Schaal in gebruik genomen?

Zoals gezegd is De Rotterdamse Schaal nog maar in een zogeheten consultatiefase. Met andere worden: het is een conceptstuk, en er kan nog op worden gereageerd. Als die fase achter de rug is, zal moeten blijken of De Rotterdamse Schaal gebruikt gaat worden.

Nu is, zoals aangegeven, de werkwijze dat per situatie een bepaalde smartengeldvergoeding wordt vastgesteld aan de hand van omstandigheden en vergelijkbare gevallen in de rechtspraak. De Rotterdamse Schaal zou kunnen maken dat het letsel eerst in een bepaalde rubriek worden geplaatst, en dat vervolgens aan de hand van de omstandigheden wordt bekeken hoe binnen de bandbreedte van De Rotterdamse Schaal de juiste smartengeldvergoeding moet worden vastgesteld.

Wat nu dus al zo is, maar ook bij toepassing van De Rotterdamse Schaal zo zal zijn, is dat de exacte feiten en omstandigheden van belang zijn. Steeds vindt er dus een vorm van weging plaats. Nu worden die feiten en omstandigheden afgewogen tegen rechtspraak. De vraag is of dat nu over zal gaan naar De Rotterdamse Schaal bij de definitieve vaststelling ervan. De praktijk zal moeten uitwijzen hoe en wanneer dat precies wordt opgepikt. De Rotterdamse Schaal is namelijk geen wetgeving.

Wat zijn de voordelen van De Rotterdamse Schaal?

Als er echt gewerkt gaat worden met De Rotterdamse Schaal, dan zijn er een aantal voordelen:

• Consistentie: Door het gebruik van een gestandaardiseerde schaal worden de verschillen tussen vaststellingen van de hoogtes van smartengeldvergoedingen verminderd.
• Transparantie: Slachtoffers krijgen een duidelijker beeld van wat ze kunnen verwachten op het gebied van de vaststelling van de hoogtes van smartengeld.
• Efficiëntie: Het proces van schadevaststelling kan worden versneld, wat leidt tot snellere afhandeling van zaken.

Kleven er ook nadelen aan De Rotterdamse Schaal?

Ja. Zoals gezegd biedt De Rotterdamse Schaal een bandbreedte. Dat betekent dat, stel er is sprake van een hele ernstige situatie, dat een vergoeding binnen de bandbreedte niet hoog genoeg is. Dat kan dan tot discussie leiden, omdat je dan dus zou moeten afwijken van de bandbreedte voor het vaststellen van een redelijke vergoeding.

Dat kan, want ook al wordt De Rotterdamse Schaal toegepast, de wet blijft leidend. En de wet geeft recht op een billijke vergoeding. Dus als De Rotterdamse Schaal geen recht daarop biedt, dan moet daarvan worden afgeweken. En dat kan dus ook, want de wet geeft recht op een billijke smartengeldvergoeding. Wel valt er (meer) discussie te verwachten op het moment dat dan afgeweken zou moeten worden van De Rotterdamse Schaal.

Meer weten? Vragen over uw letselschade?

Heeft u of iemand die u kent letselschade opgelopen en wilt u weten wat uw rechten zijn en welk smartengeld u kunt claimen? Neem dan contact op met ons kantoor. Onze ervaren letselschadeadvocaten staan klaar om u te helpen en te adviseren.